Duurzame daad 31 - Naaimachine uit het stof

oegegeven, ik deed het ook omdat het zulk fijn ondergoed is, dat niet meer verkocht wordt. Maar onlangs heb ik mijn oude naaimachine uit het stof gehaald en met een klein zigzagsteekje losgeraakte naden van 5 favoriete slips mooi gerepareerd. Ook een vestje werd direct onder handen genomen en van een mini-jurk, die ik nooit meer droeg, heb ik een hippe tuniek gemaakt door 'm simpelweg 15 cm in te korten. Wat een voldoening gaf dat allemaal.

Versleten kraag
Wat 50 jaar geleden heel normaal was, is nu volledig uit de gratie: herstelwerkzaamheden aan je kleding. Een knoop wil je er nog wel eens weer aanzetten. Is de naad van een broek losgeraakt, dan verdwijnt die wellicht niet direct in de vuilnisbak, maar veel verder gaan we tegenwoordig niet. Sokken stoppen? Ik zou niet eens weten waar nog stopwol verkrijgbaar is. De boord van een overhemd werd destijds netjes vervangen als deze versleten raakte. Nu wordt het shirt zonder pardon weggegooid. En van oude kleding weer nieuwe kleding maken; wie kan dat nog?

Volle wasmachines
Geen nood, zou je denken, want oude kleding wordt geweldig goed ingezameld: jaarlijks zo'n 68 miljoen kilo. Maar het cijfer wordt minder rooskleurig als je bedenkt dat er van de 14 kilo textiel die we jaarlijks per persoon weggooien maar 4 kilo wordt ingezameld. Dus 10 kilo wordt gewoon verbrand. Wat een enorme hoeveelheid onnodige CO2 en verspilde grondstoffen geeft dat. Overigens verbaas ik me ook over de 14 kilo: dat is 2 grote volle wasmachines per persoon. Is dat allemaal onbruikbaar geworden?

Druk maken
Van de week sprak ik een vrouw van 24 jaar over de klimaatverandering, die nu al zo goed voelbaar is. Ze gaf toe dat het haar nauwelijks interesseerde. 'Hoe kan dat?', vroeg ik haar, 'Ik bedoel, mijn tijd zal het wel duren. Als het echt vervelend wordt, ben ik er niet meer. Maar jij moet het toch nog minstens 60 jaar op deze aarde zien te rooien.' Ze had gelezen dat in Nederland 40 grote bedrijven driekwart van de CO2 veroorzaken. Wat zou zij zich nu nog druk maken en moeite doen door bijvoorbeeld afval te scheiden? Ik vroeg of ze bij verkiezingen ging stemmen. 'Jawel', zei ze. Dan ben je slechts één van de 10 miljoen. Wat maakt jouw stem dan uit? Het was een inkoppertje.

Onmacht
Toch kan ik haar houding goed begrijpen. Klimaatverandering is zo groots dat we nog graag de andere kant opkijken en jubelen over een warme zomer. Volgens mij komt dat alleen niet uit desinteresse maar uit onmacht. 'Wat heeft het voor zin om mijn onderbroeken te repareren als China elke week een kolencentrale opstart'.

Wapen
Ik heb voor mezelf daar drie antwoorden op gevonden. Ten eerste kan ik me zo altijd in de spiegel blijven aankijken. Ik doe mijn best, ook al is het een druppel op een gloeiende plaat. Ten tweede doe ik wat ik kan. Ik kan de klimaatverandering niet stoppen maar ik kan wel minder weggooien, ik kan afval scheiden; het geeft mij handelingsperspectief en dat is volgens mij het beste wapen tegen dat gevoel van onmacht. En tot slot ben ik niet de enige die zo denkt. Vele kleintjes maken één grote. Een vriendin vertelde me dat ze onlangs op naailes is gegaan. Leek haar zo leuk om haar eigen kleding te kunnen maken en ook handig voor reparaties. Ze had een tijdje op de wachtlijst gestaan omdat het tegenwoordig zo populair is…